Min illər əvvəl bəzi meyvə və tərəvəzlər necə görünürdü?

Günümüzdə, GMO haqda çox danışırlar və mağaza piştaxtalarında daha çox təbii məhsul seçməyə çalışırlar, eyni zamanda qədim dövrlərdə də bitkilərin modifikasiyası ilə də məşğul olurdular. Əlbəttə ki, metodlar müasir gen mühəndisliyindən çox fərqli idi. Ancaq adi meyvə və tərəvəzlərin çoxu selektiv genetikanın məhsuludur və keçmişdə tamamilə fərqli görünürdü.

Şaftalı

Neolit dövründə Çində müasir bir şaftalı meydana çıxdı. Eramızdan əvvəl 6000 ilə yaxın bir müddətdən yemək üçün yetişdirilməyə başladı. Avstraliyalı kimya müəllimi Ceyms Kennedi, bu gün yediyimiz təbii şaftalı ilə fərqi göstərən bir infoqrafiya hazırladı.

Qarğıdalı

Möhtəşəm bir çevrilməyə məruz qalan başqa bir məhsul qarğıdalıdır. Təxminən 10,000 il əvvəl Meksikanın yerli əhalisi tərəfindən ilk dəfə mədəniləşdirilən yabanı qarğıdalı bu gün piştaxtada gördüyümüz bitkiyə heç bənzəmir. Qarğıdalı bir theosinte otlu çiçəkli bitkidən meydana gəldi.

Banan

Qidalı və asanlıqla soyulmuş bir banan bu gün bizə qəlyanaltı üçün ən yaxşı seçimdir. Ancaq belə bir ideal meyvəni yetişdirmək üçün çox səy sərf edilmişdir. Becərmə e.ə. və 8000 BC Cənub-Şərqi Asiya və Papua Yeni Qvineyadan olan fermerləri tərəfindən başladılmışdır. Banan iki bitkidən - Musa acuminata və Musa balbisiana-dan əldə edilmişdir.

Badımcan

Dünyada müxtəlif bölgələrin sakinlərinin dad istəklərinə uyğunlaşdırılmış bir neçə badımcan növü var. Uzun və yumurta formalı bənövşəyi badımcan, Avropa və Şimali Amerikada geniş yayılmışdır. Asiya və Hindistanda ağ, sarı və yaşıl badımcan da daxil olmaqla bir çox növü var. Badımcanların əcdadı almaya bənzəyən tikanlı bir bitkidir və bu bitki hələ də Afrikada Saxara səhrasının cənubunda və Yaxın Şərqdə yetişən bitkidir.

Qarpız

Çoxları bilir ki, XX əsrdə toxumu olmayan bir qarpız yetişdirilib. Ancaq bu meyvənin çoxsaylı növlərindən yalnız biridir. 17-ci əsrə aid natürmordda, qarpızın əvvəllər necə fərqli göründüyünü görmək olar. Ləti təkcə daha açıq rəngli deyil, həm də daha kiçik idi. Bu gün yediyimiz qarpız isə də seleksiya nəticəsidir

Yerkökü (kök)

Kraliça Annanın Krujeva bitkisini yol kənarında böyüdüyünü görmüsünüzsə, bunun mədəni yerkökünün əcdadı olduğunu təxmin etmiş ola bilərsiniz. Daucus carota, bu bitkinin elmi adıdır. Gənc kök bitkisinin tamamilə yeməli olmasına baxmayaraq, böyüdükcə yemək çox çətin olur. Yarpaqları da fitofotodermatitə (dərinin iltihabı) səbəb ola bilər. Müasir görünüşün İranda meydana gəldiyinə inanılır. İlk vaxtlar qida kimi yalnız yarpaqları istifadə edilirdi. 

Mənbə: facte.ru

Tərcümə edən: Rövşən Nəzərov