2021-02-21

Biz və Torpaq

 

Torpaq – uğrunda ölən varsa, Vətəndir... Bu ifadəni doğulduğumuzdan bəri hər yerdə və hər kəsdən eşidirik. Axı “Topraq” nədir ki, onu bütün şairlər, yazıçılar vəsf eləyir, bəstəkarlar onun haqqında möhtəşəm musiqilər bəstələyirlər. Onu insanlar üçün müqəddəsləşdirən şey nədir?

Elm adamları torpağın tərkibini, əmələgəlmə prosesini və s. öyrənmişlər. Buna baxmayaraq, dünyanın istənilən yerində insanların torpağa olan münasibəti aşiqin məşuqa, rahibin tanrıya, Şeytanın pisliyə olan sevgisi kimidir. Hər bir xalqın torpaqla bağlı inancı, adət-ənənələri, mifologiyası vardır.

2021-02-16

Sivilizasiyanın gələcək inkişafının mümkün yolları və gələcəyimiz üçün ekoloji təhsilin əhəmiyyəti


Ekologiyaya (əsasən, sosial ekologiyaya) "cəmiyyət və təbiət arasındakı ziddiyyət" kontekstində baxanda sivilizasiyanın gələcək inkişafının mümkün yollarını əsasən 3 qrupa ayırırlar:

1. Biosentrizm - bu yanaşmanın başlıca şüarı təbiətə qayıdışıdır. Yəni, insan bioloji bir növ olaraq öz gələcəyini təmin etmək üçün təbiətlə harmoniyada yaşamalı, aradakı ziddiyyəti (cəmiyyət-təbiət ziddiyyəti nöqteyi nəzərindən) sıfıra endirmək mümkün olmasa belə, onu minumuma endirməlidir. Nəzərə alsaq ki, digər bioloji növlərin təbiətə təsiri lokal xarakterlidir və sadəcə insan təbiətdə qlobal dəyişikliyin yaranmasına səbəb olur, bu yanaşma gələcəyimizi şəkilləndirə bilər. Biosentrizm son dərəcədə qulağa xoş gəlsə də, digər tərəfdən bu hal-hazırda utopyadır. Yəni, bəşəriyyətin ağlındakı "yüksək mədəniyyət" anlayışına ziddir!

2021-02-08

“Yan ov” nədir?



Balıq ovu zamanı hədəflənməmiş dəniz heyvanlarının təsadüfən tutulması və ölümü “yan ov” (bycatch) olaraq bilinir və dünya miqyasında dəniz biomüxtəlifliyi üçün əsas təhlükələrdən biridir.